Źródła – logo

Edukacja globalna

edukacja globalna

Zastanawialiście się kiedyś, dlaczego właściwe edukacja ma być globalna? Zapytajcie przypadkowego siedmiolatka o mieszkańców Afryki czy Azji. Współczesne dzieci wychowane na kreskówkach i na książkach edukacyjnych, mające styczność z mediami, reklamami i słuchające rozmów rodziców, posiadają ogromną wiedzę na temat świata. Znają ciekawostki, zwierzęta, elementy kultury z różnych regionów świata. Często jednak wiedza prezentowana w bajkach czy książeczkach jest stereotypowa, wyrwana z kontekstu kulturowego czy wręcz nieprawdziwa. W dodatku wiedza ta w niewielkim stopniu uczy bliskości czy pozwala zrozumieć współzależności istniejące na świecie. Dzieci na co dzień nie czują, że mają kontakt z resztą świata, że są od reszty świata zależne, wreszcie – że same oddziałują na mieszkańców odległych krajów.
My dorośli też o tym zapominamy. Z powodu globalizacji drastycznie zmniejszył się dystans nie tylko między poszczególnymi państwami, ale i między ludźmi. Każdy z nas swoimi codziennymi wyborami ma szansę realnie oddziaływać na życie ludzi w krajach Północy i Południa. Zależymy od siebie nawzajem. Podejmując różne decyzje w codziennym życiu, wspierając takich a nie innych polityków, można działać na rzecz lub przeciwko środowisku, poszanowaniu praw człowieka, pogłębianiu się ubóstwa, zawłaszczaniu zasobów naturalnych należących do innych społeczeństw.

Kluczowe jest tu słowo „współzależność”. Globalne współzależności działają we wszystkich kierunkach i na różnych poziomach: kulturowym, środowiskowym, gospodarczym i politycznym. Współzależności określają współczesny świat. Tu pojawia się edukacja globalna analizująca współzależności, stawiająca pytania (np. o granice rozwoju), ucząca krytycznego myślenia, zachęcająca do podejmowania działań na rzecz sprawiedliwości i zrównoważonego rozwoju.

Więcej przeczytasz na naszej stronie poświęconej edukacji globalnej: globalna.edu.pl.

Warsztaty dla dzieci i młodzieży

Zapraszamy na warsztaty z edukacji globalnej. Do wyboru mamy następujące tematy:

Sprawdź szczegóły, wybierz odpowiednią grupę wiekową i znajdź warsztat dla swoich uczniów.

Szkolenia dla nauczycieli, edukatorów, bibliotekarzy...

Interesują Cię zależności między Globalną Północą a Globalnym Południem i chciałabyś/chciałbyś pokazać swoim uczniom i uczennicom jak ich codzienne wybory mogą wpływać na ludzi żyjących na drugim krańcu świata? Chcesz nabyć nowe kompetencje i wzbogacić prowadzone przez Ciebie lekcje o treści edukacji globalnej, a także poznać nowatorską (choć z bogatą tradycją) metodę edukacyjną jaką jest teatrzyk kamishibai? Zapraszamy szkolenia z edukacji globalnej. Do tej pory (04.2022) przeprowadziliśmy już 152 szkolenia i trzy edycje szkoły terenów z edukacji globalnej.

Wprowadzenie do edukacji globalnej

Edukacja globalna - krok dalej

Pocahontas nie była Indianką, Anaruk nie był Eskimosem - o stereotypach w literaturze i popkulturze

Woda nas uwodzi - jak chronić zasoby wodne na świecie

Zakręcaj kran, gdy myjesz zęby, weź prysznic zamiast kąpieli - to wie już każdy przedszkolak. Czy możemy zrobić coś więcej albo lepiej, by chronić zasoby wodne na świecie? Po co właściwie oszczędzać wodę na planecie w 70% pokrytej wodą? Kwestia dostępu do wody to bardzo złożony problem, o którym możemy mówić godzinami. „Zakręć kran” to dopiero początek. Chcesz wciągnąć licealistę w pasjonującą dyskusję o prawach człowieka i wojnach o wodę? Chcesz obrazowo pokazać ośmiolatkowi, że wody pitnej mamy naprawdę niewiele? Chcesz z piątoklasistą obliczyć ślad wodny śniadania? Pokażemy Ci jak to zrobić.

Nie podgrzewaj atmosfery – wprowadzenie do zmian klimatu

Jak rozmawiać z dziećmi o zmianach klimatu? Jak nie zniechęcić młodzieży do walki o lepsze jutro? Jak wpleść jedno z najważniejszych wyzwań współczesności do lekcji historii, matematyki, plastyki i WOSu? Czy z przedszkolakami można rozmawiać o globalnym ociepleniu? Czy technologia nas uratuje? Jak zmiany klimatu wpływają na życie ludzi na całym świecie? I w końcu, jak i kto powinien chronić klimat na Ziemi? Depresja klimatyczna i lęk kontra wiedza i nadzieja - jakie strategie w nauce o klimacie są skuteczne?

Kupuj odpowiedzialnie – edukacja konsumencka w zgodzie z przyrodą i człowiekiem

Im głośniej reklamy krzyczą: „kupuj, kupuj, kupuj, bo lepiej, nowocześniej, w promocji i z gratisem”, tym bardziej weź na wstrzymanie, pomyśl o sobie, o swoich potrzebach, o świecie który ma swoje limity. To trudne, gdy cały świat Ci w mawia, że „bez tego, tego i tamtego nie będziesz sobą”. A gdy jesteś nastolatkiem albo przedszkolakiem, to jeszcze trudniejsze, bo inni mają, inni patrzą, porównują. Podczas szkolenia porozmawiamy o mądrym kupowaniu, ale przede wszystkim o tym, co to kupowanie robi z nami i ze światem.

Chcesz zamówić szkolenie - sprawdź szczegóły.

Publikacje

Edukacja globalna dla najmłodszych. Pakiet edukacyjny dla szkół podstawowych i przedszkoli
Red. Marlena Nowaczyk, Gosia Świderek, Marta Karbowiak
Wprowadzenie: Aleksandra Antonowicz, Gosia Świderek
Scenariusze zajęć: Karolina Baranowska, Gosia Świderek
wyd. ODE Źródła, Łódź 2014, 2016, 2018

Rozumieć lepiej, widzieć wyraźniej. Raport z badania ankietowego dotyczącego edukacji globalnej w edukacji wczesnoszkolnej
Gosia Świderek
wyd. ODE Źródła, Łódź 2019

Nieobecny świat. Edukacja globalna w podręcznikach. Raport z analizy podręczników do edukacji wczesnoszkolnej
Anna Chomczyńska-Czepiel
wyd. ODE Źródła, Łódź 2019

Różnorodna Afryka. Pakiet edukacyjny
Gosia Świderek
wyd. ODE Źródła, Łódź 2019

Postaw na rozwój. Zrównoważony!
red. Gosia Świderek
scenariusze zajęć: Karolina Baranowska, Anna Chomczyńska, Kamil Czepiel, Katarzyna Kępska, Gabriela Jarzębowska, Adam Kaczmarek, Ewa Kamińska-Bużałek, Ewelina Paprocka, Gosia Świderek, Anna Tomaniak
wyd. ODE Źródła, Łódź 2013

Dla klimatu przeciw ubóstwu – scenariusze zajęć lekcyjnych
wprowadzenie: Aleksandra Antonowicz, Marta Śmigrowska, Magdalena Noszczyk
scenariusze: Gosia Świderek
wyd. Polska Zielona Sieć, Kraków/Szczecin 2010

Zależności Globalne. Scenariusze zajęć lekcyjnych
scenariusze: Gosia Świderek, Magdalena Noszczyk, Maria Huma
wprowadzenie do działów: Aleksandra Antonowicz, Maria Huma, Andrzej Żwawa
wstęp: Milena Antonowicz
wyd. Polska Zielona Sieć, Kraków/Szczecin 2012

Po drugiej stronie gór - bajka kamishibai
Anna Onichimowska z ilustracjami Marianny Sztymy
plus scenariusz zajęć do bajki (opr. Alicja Łopuszyńska)

Dlaczego zwierzaki mieszkają w bloku Maćka? - bajka kamishibai
Tomasz Trojanowski z ilustracjami Agnieszki Antoniewicz
plus scenariusz zajęć do bajki (opr. Anna Chomczyńska-Czepiel, Kamil Czepiel)

Szkoła Czi-Tam - bajka kamishibai
Joanna Mueller z ilustracjami Jagi Słowińskiej
plus scenariusz zajęć do bajki (opr. Gosia Świderek)

Żyrafa na rowerze - bajka kamishibai
Rafał Witek z ilustracjami Joanny Rusinek
plus scenariusz zajęć do bajki (opr. Anna Chomczyńska-Czepiel, Kamil Czepiel)

Gadatliwy ptak Narina - bajka kamishibai
Rafał Witek z ilustracjami Magdaleny Kozieł-Nowak
plus scenariusz zajęć do bajki (opr. Karolina Baranowska)

Zrealizowane projekty

W 2009 roku prowadziliśmy roczną kampanię edukacyjną nt. zmian klimatu pt. „Nie podgrzewaj atmosfery”, w której udział wzięło 300 szkół z całej Polski, a materiały edukacyjne trafiły do 3500 szkół.

W 2010 roku realizowaliśmy dwa ogólnopolskie projekty szkoleniowe:
„Co w trawie piszczy?” – trzyetapowy cykl szkoleń dla nauczycieli z małych miejscowości, łącznie przeprowadziliśmy 24 szkolenia w 10 miastach, łącznie udział wzięło 312 osób. Program szkoleń obejmował komponent edukacji globalnej.
„Źródłem każdego działania jest myśl” – w ramach projektu opracowano materiały dydaktyczne dla nauczycieli (scenariusze, karty pracy, gry dydaktyczne oraz kompendium nt. pomocy rozwojowej) oraz przeprowadzono 7 szkoleń w miastach powiatowych, w których udział wzięło 127 os. Przeszkoleni nauczyciele przeprowadzili 226 warsztatów dla uczniów swojej szkoły, a ponad 40 szkół zorganizowało na podstawie materiałów TEG.

W latach 2011-13 realizowaliśmy projekt „Ekozorientowani – razem dla edukacji”, a w nim dwie edycje półrocznej Szkoły Trenerów Edukacji Ekologicznych dla ok. 50 os. W programie szkoły ok. 1/3 czasu tj. ok. 50h przeznaczonych jest na zagadnienia edukacji globalnej (m.in. pomoc rozwojowa, zmiany klimatu, dostęp do wody, suwerenność żywnościowa, sprawiedliwy handel i etyka w zakupach). W ramach projektu prowadzimy również 8-godzinne szkolenia dla nauczycieli na terenie całego kraju, łącznie 30 szkoleń. Proponujemy 8 tematów w tym: „Edukacja globalna”, „Zrównoważony rozwój na przedmiotach humanistycznych”, „Kupując zmieniamy świat”, „O zmianach klimatu z perspektywy ekologicznej, społecznej i politycznej”.

W 2012 r. zrealizowaliśmy projekt „Edukacja globalna w przedszkolu i nauczaniu wczesnoszkolnym”, w ramach którego m.in. wydano pakiet edukacyjny i przeszkolono 471 osób (zakładane – 360 os.).

W 2013 zrealizowaliśmy również projekt „Aby dojść do źródeł, trzeba płynąć pod prąd”. Multidyscyplinarny projekt łączył zagadnienia przyrodnicze, ekonomiczne, społeczne oraz kulturę i zabawę. Składał się z części skierowanej do placówek oświatowych (przedszkoli i szkół wszystkich poziomów) opierającej się o scenariusze zajęć i warsztaty w placówkach (w sumie 600 warsztatów dla 200 grup w roku szkolnym 2013/2014) oraz części skierowanej do szerokiego grona odbiorców, opierającej się przede wszystkim o portal internetowy woda.edu.pl, który stanie się bazą wiedzy, oraz wodne gry miejskie toczące się równolegle w trzech miastach Łodzi, Warszawie i Krakowie przez całe wakacje roku 2014.

W ramach realizowanego w 2013 r. projektu „Postaw na rozwój! Zrównoważony!” opracowano szkolenie internetowe i zorganizowano jego 2 edycje w których wzięły udział 172 osoby oraz 5-dniową Szkołę Trenerów EG dla 22 osób. Opracowano pakiet edukacyjny (17 scenariuszy), wydano i dwie gry karciane. Przeprowadzono 303 warsztaty. Projekt kontynuowano w kolejnym roku, zorganizowano kolejną edycją szkoły trenerów, wydano publikacje z 28 scenariuszami, przeszkolono nauczycieli i zorganizowano 300 warsztatów dla młodzieży.

W latach 2013 - 2018 kontynuowaliśmy projekt „Edukacja globalna w przedszkolu i nauczaniu wczesnoszkolnym” pod nową nazwą „Edukacja globalna dla najmłodszych”, rozbudowano i wznowiono pakiet, stworzono komputerowe gry dydaktyczne, wydano teatrzyk kamishibai, przeszkolono blisko 450 nauczycieli i 154 bibliotekarzy i przeprowadzono 900 warsztatów dla dzieci. Realizacja kolejnej projektu zaplanowana jest do czerwca 2017 r.

W latach 2018-2020 realizowaliśmy projekt "Źródła skutecznej edukacji globalnej", którego celem było upowszechnianie i podnoszenie jakości EG na pierwszym etapie edukacyjnym (kl. I-III SP). Jest kontynuacją wcześniejszych działań stowarzyszenia poświęconych propagowaniu treści EG wśród najmłodszych. W ramach projektu: przeprowadzimy badanie ankietowe dot. postaw nauczycieli wobec EG, analizę aktualnych podręczników dla klas I-III pod kątem zawartości treści EG, zorganizujemy roczną Szkołę Trenerów Edukacji Globalnej dla Najmłodszych, cykl kaskadowych szkoleń dla nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej z mniejszych miejscowości (w roku szkol. 2019/2020), zorganizujemy ogólnopolską konferencję poświęconą EG w nauczaniu wczesnoszkolnym w 2020 r.
Opracowaliśmy 18 pakietów edukacyjnych na temat Celów Zrównoważonego Rozwoju oraz wydaliśmy pięć bajek kamishibai uznanych polskich autorów literatury dziecięcej nt. bioróżnorodności, uchodźstwa, dostępu do wody, dostępu do edukacji oraz dostępu do żywności.

Od 2009 roku organizujemy obchody Tygodnia Edukacji Globalnej oraz Światowy Dzień Sprawiedliwego Handlu.

W stałej ofercie stowarzyszenia znajduje się 15 warsztatów edukacji globalnej dla dzieci i młodzieży, realizowanych w naszym ośrodku. Przy różnych okazjach organizujemy wydarzenia szerzące wiedzę nt. Globalnego Południa, np. pokazy filmów, warsztaty dla dorosłych, imprezy plenerowe, wystawy.

Jako członek Polskiej Zielonej Sieci Źródła zaangażowane były w cykl projektów konsumenckich (np. „Kupuj odpowiedzialnie zabawki”, „Kupuj odpowiedzialnie drewno i papier”).

Jako ekspert w dziedzinie edukacji braliśmy udział lub samodzielnie tworzyliśmy materiały edukacyjne m.in. dla Polskiej Zielonej Sieci („Globalne współzależności”, „Dla klimatu przeciw ubóstwu – scenariusze zajęć”, „Szkoły dla klimatu”, „Akademia 3R”) czy CEO („Aktywni z natury"). Źródła są aktywnym członkiem i współzałożycielem Polskiej Zielonej Sieci, Koalicji Sprawiedliwego Handlu oraz Fundacji Artykuł 25.